باشگاه کتابـدوستان : حال خوش خواندن

عنوان : چیستی عشق

نویسنده: اندرو دیب شرفان

مترجم: ملک دخت قاسمی نیک منش

ناشر: آوند دانش

**********************************

خدای بزرگ و مهربان رو شاکرم که فرصت خواندن یک کتاب دیگه رو بهم عنایت کرد و باز هم ممنون خدای منان هستم که بعد از مدتها بهم فرصت نوشتن داد.یه مدت کتاب که می خوندم فرصت و یا شاید بهتر باشه بگم حوصله­ی نوشتن نداشتم.و معرفی این کتاب بعد مدتها خیلی حالمو خوب کرد.خدایا شکرت.(16/12/1395دوشنبه ساعت  10:44 صبح)

چو حکایت کنی از عشق من از غایت شوق      

صــدبار بگــــــــویم که دگــــــــر بار بگــــو

عشق همواره موضوع سخن شاعران و نویسندگان و فلاسفه و حتی مردم عادی بوده.و به قول همان شعر معروف " از صدای سخن عشق ندیدم خوشتر* یادگاری که در این گنبد دوار بماند "هر کس به فراخور حال و درک و تجربه ی خود ازدریای عشق بهره مند شده و لذت آن را در شعر و داستان و دلنوشته و حتی آثار علمی یا فلسفی با دیگران به اشتراک گذاشته است.

کتاب " چیستی عشق"  اثر اندرو دیب شرفان کشیش مسیحی لبنانی الاصل است که به بررسی عشق از دیدگاه جبران خلیل جبران و تبلورعشق در آثار جبران می پردازد. و چون هموطن جبران است شاید این انگیزه ای شده که عمیق تر به دیدگاه و نگاه زیبای جبران در مورد عشق بپردازد. کتاب با بیوگرافی تقریبا مختصری از جبران آغاز و بعد از معرفی کوتاه آثار جبران به تحلیل مختصر عشق در آثار و زندگی جبران می پردازد.جبران برای عشق قداست و الوهیت خاصی قائل است.

6 روز از سال 1883میلادی می گذرد و جبران پا به این دنیا می گذارد،در روستایی به نام بشری در لبنان اولین دم حیات را به جان می کشد.در سال1896 بعلت وضعیت بد اقتصادی به همراه خانواده(مادر و برادر ناتنی اش پیتر و دوخواهر) رهسپار آمریکا می­شود.در آمریکا به فراگیری طب،حقوق، تاریخ ادیان و موسیقی پرداخت.به هنر نقاشی نیزعلاقه داشت و سه سال را صرف آموختن آن کرد.به خاطر کتاب  "ارواح سرکش” اش از کشورش تبعید شد و کتابش را در آتش سوزاندند.سرانجام بعد از یک سرنوشت پرفراز و نشیب در سال1931 در سن 48 سالگی در نیویورک دیده از جهان فرو بست و شعله­ی سوزان عشق برای همیشه در واپسین بازدم حیاتش خاموش اما جاودان شد.در آمریکا برای جبران احترام بسیار قائل شدند و جسدش را پس از ادای احترام بسیار در پرچم ملی آمریکا پیچانده و با کشتی پراویدنس که پرچم لبنان بر فراز آن در اهتزاز بود به لبنان بازگرداندند.

نگاه جبران به عشق یک نگاه شرقی و عرفانی و بسیار زیباست.جبران برای زنان بسیار ارزش و احترام قائل است تا جاییکه خودش میگوید زندگیش را مدیون دو زن است! جبران در مقابل قربانی شدن و ازدواج اجباری زنان با مردانی که خود انتخاب نکرده اند، واکنش شدید نشان داده و به این امر اعتراض می­کند.و معتقد است در این ازدواج ها عشقی وجود ندارد.البته عشق جبران فقط عشق به جنس مخالف نیست بلکه آن فقط گوشه ای زیبا از عشق اوست؛ جبران به تمام انسانها و کائنات عشق می­ورزد.

جبران معتقد است عشق مقاومت ناپذیر است! و آن را گنجینه ای گرانبها و موهبت الهی و هدیه ای برای روح های حساس و بزرگ می داند.او این عشق مقدس و مقاومت ناپذیر را برای عاشق دلباخته تیرآتشینی می داند که پیام خاصی دارد که برای مردم عادی قابل فهمیدن نیست!او معتقد است که عشق را ما انسانها بوجود نمی­آوریم، بلکه موهبتی است الهی که هرچیز را به راهی که خود پسندد هدایت می کند.در نظریات جبران نوعی اعتقاد به تناسخ هم وجود دارد آنجا که به سلمه معشوق اش می گوید:" عشق من سلمه با من بمان! با من خواهی ماند تا پایان زندگی ام، و پس از مرگ نیز دست خداوند ما را به هم خواهد رساند؛ این اعتقاد را می توان به وضوح دید.مانند گابریل گارسیا مارکز معتقد است که تفاهم پایه و اساس عشق است.کتاب بسیار زیباست تنها نقصی که به نظر من به کتاب وارد است این است که نویسنده نگاه پراکنده و گذری به عشق از دیدگاه جبران می پردازد.و حتی عشقهای واقعی زندگی جبران را بسیار مختصر و غیر واضح می گوید.طوریکه خواننده را در ابهام باقی میگذارد.البته شاید نویسنده فقط شاهرگهای اصلی و دیدگاههای اصلی عقاید و نظریات جبران مدنظرش می باشد و بنابراین زیاد وارد زندگی شخصی جبران نمی­شود.

از آثار جبران می توان ارواح سرکش را نام برد که شامل 4 داستان( ورده الحنا،تخت عروسی،خلیل مرتد، فریاد گورها) تمثیلی است.دیگر کتابش بالهای شکسته است که در آن از عشق نافرجامش به دختر همشهری خود به نام حلا طاهر می نویسد.اشک و لبخند هم کتاب دیگر اوست که الهام گرفته از نظریه­ی نیچه(رنج و عشق باهم اند) است.دیوانه نام دیگر کتاب اوست که اولین گام جبران به سوی محوشدن الله است.توفان ، طلایه دار،پیامبر، بوستان پیامبر، ماسه و کف، عیسی پسر انسان، خدایان زمین، سرگشته، حوریان صحرایی، آوای نویسنده ، خودنگاری، افکار و اندیشه ها و گفته های معنوی از دیگر آثار این نویسنده­ی تواناست.

جملاتی زیبا از کتاب:

زندگی به دو نیمه تقسیم شده یکی سرد و یکی سوزان.عشق، آن نیمه­ی سوزان زندگیست.

عشق نیروی شگفتی است که مرگ و زندگی را با خود دارد.

عشق شعله ای است دلسوز، تلطیف کننده­ی شور و احساس.

عشق زاده­ی پیوند روحی و معنوی میان دوتن است و آن در صورتی است که این پیوند در یک لحظه پدید آید.

هنگامیکه دوست می­دارید، مگویید که خداوند در قلب من جای دارد، بلکه بگویید من در قلب خداوند جای دارم!

عشق انسان را به تملک خود درمی­آورد، اما به تملک کسی در نمی­آید؛ زیرا عشق را عشق کفایت آید.

عشق را سوز و سازش از خود است.

عاشق باید که با درک خود از عشق، ضربه بیند، زخمه بردارد و تنبیه شود و آنگاه با دل خونین، لب خندان بیارد همچو جام!

عشق بیکران است و مرموز و رها کننده­ی عاشق از حسادت و هرگز جان و روان را نخواهد آزرد.

یک نگاه زن از گوشه­ی چشمش تو را خوشبخت ترین مرد دنیا می­کند.